پیوند پوست یک روش جراحی است که در آن از یک قسمت بدن پوست را برداشته و آن را به بخش دیگری از بدن انتقال داده یا پیوند می دهند.
اگر بخشی از بدن پوشش محافظ پوست خود را به دلیل سوختگی، جراحت یا بیماری از دست بدهد، این جراحی انجام می شود.
پیوند پوست در بیمارستان انجام می شود. بیشتر پیوندهای پوستی تحت بیهوشی عمومی است یعنی شما در حین عمل خواب هستید و هیچ دردی احساس نمی کنید.
چرا پیوند پوست انجام می شود؟
پیوند پوست روی ناحیه ای از بدن که پوست خودش را از دست داده قرار می گیرد.
دلایل شایع پیوند پوست عبارتند از:
- عفونت های پوستی
- سوختگی عمیق
- زخم های بزرگ و باز
- زخم بستر یا دیگر زخم های پوستی که خیلی خوب نشده اند.
- جراحی سرطان پوست
انواع پیوند پوست
به طور کلی پیوند پوست دو نوع است: گرافت هایی با ضخامت تقسیم شده و گرافت های تمام ضخامت.
گرافت هایی با ضخامت تقسیم شده
در این نوع گرافت لایه فوقانی پوست یعنی اپیدرم و بخشی از لایه عمیق تر آن به نام درم برداشته می شود.
این لایه ها از محل اهداکننده یعنی جایی که پوست سالمی دارد گرفته می شود.
گرافت های پوستی یا ضخامت تقسیم شده معمولاً از قسمت جلویی یا بیرونی ران ، شکم، باسن یا کمر برداشته می شود.
از این گرافت ها برای پوشاندن قسمت های بزرگ استفاده می کنند ، معمولاً شکننده اند و ظاهری براق و صاف دارند.
به علاوه شاید از پوست مجاورشان کم رنگ تر به نظر برسند.
گرافت های با ضخامت تقسیم شده به راحتی پوست پیوندنشده رشد نمی کنند پس کودکانی که این گرافت ها را می گیرند وقتی بزرگ شوند به پیوندهای بیشتری نیاز خواهند داشت.
گرافت تمام ضخامت
در گرافت تمام ضخامت تمام اپیدرم و درم از محل اهداکننده برداشته می شود.
شکم، کشاله ران، ساعد یا قسمت بالای ترقوه از جمله نواحی اهداکننده هستند.
این گرافت ها معمولاً قسمت های کوچکتری از پوست هستند چون محلی که گرافت از آنجا برداشته می شود را به سمت هم می کشند و با یک برش مستقیم بخیه می زنند.
گرافت های ضخامت کامل برای زخم های کوچکی که در قسمت های در معرض دید بدن مثل صوت قرار دارد، بکار می روند.
برخلاف گرافت های ضخامت تقسیم شده، گرافت ضخامت کامل بخوبی با پوست اطراف خود ترکیب شده و از نظر زیبایی نتیجه بهتری دارد.
چطور برای پیوند پوست آماده شوید؟
احتمالاً پزشک از چند هفته قبل پیوند پوست شما را برنامه ریزی می کند تا وقت داشته باشید آماده شوید.
زودتر در مورد داروهای تجویزی و بدون نسخه مصرفی خود به پزشک اطلاع دهید.
داروهای خاصی مثل آسپرین با تشکیل لخته خونی تداخل دارند احتمالاً پزشک توصیه می کند دوز دارو را تغییر داده یا قبل از جراحی مصرف آن را قطع کنید.
به علاوه استعمال دخانیات یا تنباکو با توانایی بهبود پیوند پوست تداخل دارد، بنابراین پزشک از شما می خواهد که قبل از جراحی مدتی سیگار نکشید.
باید برای عمل ناشتا باشید یعنی بعداز نیمه شب روز عمل نباید چیزی بخورید یا بنوشید.
چون اکثر مواقع داروهای بیهوشی تهوع آورند، این کار مانع تهوع و خفگی حین عمل می شود.
یکی از اعضای خانواده یا دوستانتان را به عنوان همراهی ببرید تا بعد از جراحی شما را به خانه برساند. بعد از بیهوشی عمومی خواب آلوده هستید پس نباید تا از بین رفتن کامل اثرات بیهوشی رانندگی کنید.
بهتر است چند روز اول بعد از عمل کسی در کنارتان باشد چون شاید لازم باشد کارهای خاصی انجام داده یا دور خانه قدم بزنید.
روش پیوند پوست
جراحی با برداشتن پوست از محل اهداکننده شروع می شود.
اگر گرافت با ضخامت تقسیم شده است، پوست از قسمتی از بدن که معمولاً با لباس پوشیده می شود مثل لگن یا قسمت بیرونی ران برداشته می شود.
اگر گرافت ضخامت کامل دارید، بهترین محل اهدا شکم، کشاله ران، ساعد یا ناحیه بالای ترقوه است.
وقتی پوست از محل اهدا برداشته شد، پزشک با دقت آن را روی ناحیه پیوند قرار داده و با یک پانسمان جراحی، دوخت یا بخیه محکم می کند.
پیوند با ضخامت تقسیم شده می تواند مشبک باشد. پزشک حفره های کوچکی داخل گرافت ایجادمی کند تا تکه پوست کشیده شود و پوست کم تری از محل اهدا بردارد.
به علاوه با این کار مایع زیر پیوند پوست تخلیه می شود.
جمع شدن مایع در زیر پیوند گاهی همه چیز را به هم می زند و باعث پس زدن پیوند می شود.
در درازمدت حالت مشبک ظاهر تورماهی مانندی به پوست می دهد. شاید پزشک محل اهدا را با پانسمان وازلینه ببندد تا به پانسمان به زخم نچسبد.
مراقبت های بعد از پیوند پوست
پرسنل بیمارستان بعد از جراحی شما را تحت نظر دارند ، علائم حیاتی تان را کنترل می کنند و داروهای مسکن می دهند.
اگر گرافت با ضخامت تقسیم شده داشته باشید، پزشک توصیه می کند که چند روز بعد از عمل در بیمارستان بمانید تا مطمئن شود گرافت و محل اهدا بهبود یافته اند.
گرافت ظرف 36 ساعت رگ زایی کرده و به پوست اطراف می چسبد. اگر این عروق خونی در مدت کوتاهی بعد از جراحی تشکیل نشوند، نشانه رد پیوند است.
ممکن است از پزشک بشنوید که«پیوند نگرفته است». رد پیوند به دلایل مختلفی مثل عفونت، جمع شدن مایع یا خون زیر گرافت و حرکت بیش از حد پیوند روی پوست اتفاق می افتد.
اگر سیگاری هستید یا جریان خون در ناحیه پیوند ضعیف است احتمال رد پیوند وجود دارد. اگر پیوند نگیرد، ممکن است به یک جراحی دیگر و پیوند جدید نیاز داشته باشید.
وقتی مرخص شدید، پزشک در نسخه دارویی برایتان مسکن تجویز می کند تا درد کم تری حس کنید.
به علاوه به شما آموزش می دهند که چطور از محل پیوند و محل اهدا به خوبی مراقبت کنید تا عفونت نکند.
محل اهداکننده ظرف یکی دو هفته خوب می شود اما مدت زمان بیشتری لازم است که محل پیوند بهبود یابد.
حداقل 3 تا 4 هفته بعد از عمل باید از هرگونه فعالیتی که باعث کشیدگی یا آسیب محل پیوند می شود خودداری کنید.
پزشک به شما می گوید که بهترین زمان برای از سرگیری بی خطر فعالیت های روزمره چه وقتی است.